Wetenschappelijke boeken

Beschrijving

Het boek ‘Europa’ is volgens ‘The Times’ een opwindend en onweerstaanbaar boek over de evolutie van het Europese continent. Het is geschreven door Tim Flannery, een ecoloog-paleontoloog van wereldformaat.

Hoe is Europa ontstaan? Hoe werd zijn buitengewone geschiedenis ontdekt? En waarom werd Europa zo belangrijk in de wereld? Flannery brengt in zijn baanbrekende boek de geschiedenis en het leven van ons werelddeel in kaart. Europa is een continent dat vandaag de dag nog steeds een enorme invloed op de wereld uitoefent.

Geologie en ecologie

De aardkorst is samengesteld uit tektonische platen die langzaam over de aardbol bewegen en waarop de continenten drijven. De meeste continenten zijn ontstaan ​​door de splitsing van oude supercontinenten. Het ontstaan van Europa omvatte de geologische interacties van drie continentale “ouders” – Azië, Noord-Amerika en Afrika, zo’n 100 miljoen jaar geleden.  Deze dreven uit elkaar, waardoor een grote, tropische eilandenarchipel werd gevormd waaruit Europa ontstond. Europa diende als brug tussen deze deze drie grote continenten, die twee derde van het land op aarde omvatten. Ons continent heeft dus gefunctioneerd als de belangrijkste plaats van uitwisseling van dieren en planten in de geschiedenis van onze planeet.

Hybridisatie

Door de functie als ecologische brug kwamen veel soorten in Europa bij elkaar waardoor hybridisatie ontstond. Het meest verbazingwekkende is dat de grootste wilde zoogdieren hybriden zijn. Nieuwe studies hebben aangetoond dat hybridisatie essentieel is voor evolutionair succes. Van olifanten tot uien, hybridisatie heeft het mogelijk gemaakt nuttige genen te delen die organismen in staat hebben gesteld te overleven in nieuwe en uitdagende omgevingen. Sommige hybriden bezitten een kracht en aanleg die bij geen van beide ouders wordt gezien. Sommige bastaardsoorten hebben het lang na het uitsterven van hun oudersoort overleefd.

De Europeanen zelf zijn hybriden. Ongeveer 38.000 jaar geleden  ​​toen mensen met een donkere huidskleur uit Afrika begonnen te kruisen met neanderthalers met een bleke huid en blauwe ogen ontstond de moderne Europeaan. Bijna op het moment dat die eerste hybriden verschijnen, ontstaat er een dynamische cultuur. De creatie van de eerste schilderkunst en menselijke beeldjes, de eerste muziekinstrumenten en de eerste domesticatie van dieren ontstonden.

Ecologie

Flannery vertelt de rijke geschiedenis van dit werelddeel vanuit een verrassende en vernieuwende invalshoek: de ecologie. Door de eeuwen heen zijn talloze dier- en plantsoorten naar Europa gemigreerd en met het continent mee geëvolueerd. Wie had bijvoorbeeld kunnen vermoeden dat de oude zeeën van Europa een belangrijke rol speelden in de evolutie van moderne koraalriffen? Of dat onze eerste oprechte voorouders zich in Europa ontwikkelden, niet in Afrika? In Europa leefden holenberen, mammoeten en ’s werelds grootste olifanten én vonden cruciale ontwikkelingen plaats in de ontwikkeling van onze eigen soort. Sinds de mens in Europa aankwam heeft hij enorme invloed gehad op de flora en fauna, en die invloed neemt alleen maar toe.

Eigenlijk zou iedere Europeaan dit boek moeten lezen. Maar deze boeiende ecologische geschiedenis is meer dan het verhaal van Europa en de Europeanen. Het zal je begrip van het leven zelf veranderen.