Wil je een boek lezen waar je nog dagen van in de war bent? Lees dan het boek Helgoland van Carlo Rovelli. Het boek beschrijft de kwantummechanica, een theorie die het gedrag van materie en energie met interacties van deeltjes beschrijft. Die theorie vind ik sowieso al duizelingwekkend genoeg, maar de filosofie die Rovelli erbij gooit, maakt alles nog fascinerender. Niks in de wereld is wat het lijkt!
Rovelli beschrijft alle kwantummechanische verschijnselen in zijn boek op een vermakelijke manier. Het boek begint met de jonge natuurkundige Heisenberg die op Helgoland vertoeft om aan zijn hooikoorts te ontsnappen. Daar krijgt hij een nieuw idee die de hele fysica op zn kop zet. Hij legt uit hoe deeltjes op meerdere plekken tegelijk kunnen zijn, een fenomeen dat tegenwoordig superpositie heet. Ook beschrijft hij verstrengeling, een fenomeen waar deeltjes met elkaar verbonden zijn. Als een deeltje in richting verandert, dan verandert het verstrengelde deeltje meteen ook van richting, ook al zijn ze lichtjaren van elkaar verwijdert.
Helgoland filosofeert over de kwantummechanica
Ik kan maar moeilijk beseffen hoe die kwantumwereld in elkaar steekt, omdat ik, net als iedereen, de wereld heel anders ervaar. Maar ik moet maar accepteren dat ik het niet kan bevatten, want volgens een van grootste natuurkundige ben ik niet de enige ”Niemand snapt de kwantummechanica’. Maar om die theorie toch te kunnen begrijpen met onze vastgeroeste kijkwijze op de wereld zoals wij die kennen zijn er verschillende filosofieën en interpretaties die een poging doen om de kwantummechanica te begrijpen en daar gaat het grootste deel van het boek over.
Om je dus nog meer in de war te brengen beschrijft Rovelli meerdere ideeen. Hij beschrijft de veelwereldinterpretatie. Deze zienswijze impliceert dat alle mogelijke alternatieve geschiedenissen en toekomsten reëel zijn. Ieder daarvan representeert een werkelijke “wereld” (of “universum”). Er zijn dus ontzettend vele werelden waar alle mogelijke alternatieve gebeurtenissen gebeuren. Daar is Rovelli echter geen voorstander van. Hij is meer van de ‘relationele interpretatie van de kwantummechanica’. Die beschrijft dat alles relatief is. Objecten zijn alleen objecten in een bepaalde context, dat wil zeggen alleen ten opzichte van andere objecten. ”Een steen heeft geen plaats op zichzelf, alleen ten opzichte van een andere steen”, zo schrijft Rovelli.
Het boek is ingewikkeld en fascinerend en zeker een van mijn favorieten. Voor meer info kijk dan bij het product
